Begripsomschrijving
Actieonderzoek is een manier om je eigen professioneel handelen te verbeteren. Dit doe je door je eigen werkwijze, je eigen specifieke aanpak, je gedrag in je eigen praktijksituatie op een systematische manier onder de loep te nemen, hierop te reflecteren en doordachte verbeteringen door te voeren. Het is ‘een benadering om het professioneel handelen in het onderwijs te vergroten waarbij leidinggevenden (en ook leerkrachten, begeleiders en andere medewerkers) gebruik leren maken van methoden en strategieën uit sociaal-wetenschappelijk onderzoek om te reflecteren op hun eigen praktijk en om hun praktijk te verbeteren’. (Ponte en Beers, 1996) In die zin draagt actie-onderzoek bij aan de onderzoekscultuur in de school.
Bij de advisering en begeleiding maken we gebruik van P.Ponte, ‘Onderwijs en onderzoek van eigen makelij. Onderzoek met en door leraren’ (2012). ISBN 978 905931 8403
Voorbeelden uit de praktijk
• Voortgezet onderwijs: Tijdens een veranderingstraject leidinggevenden adviseren bij onderzoek, reflectie en verbeteracties die gericht zijn op het vergroten van draagvlak bij docenten voor
een meer activerende didactiek.
• Basisonderwijs: Beginnende leerkrachten onderzoeken hun klassenmanagement en buigen hun gedrag zo om dat ze aanmerkelijk minder ‘ruis’in de klas hebben.
• HBO: Faculteitsdirecties adviseren bij het integreren van praktijkonderzoek in het curriculum.
• Lerarenopleiding en basisschool: Netwerken van docenten, leerlingen en educatieve medewerkers begeleiden bij gezamenlijk onderzoek in het kader van leren in een museum.
• ROC: Projectleiders ondersteunen bij hun actieonderzoek naar de manier waarop zij hun projectteamleden beter kunnen begeleiden.
Cyclisch proces.
Het werken aan actieonderzoek is niet eenmalig. Als het goed is gaan de opgedane ervaringen en kennis deel uitmaken van het collectieve geheugen van de onderwijsorganisatie en een bijdrage leveren aan verbetering van de totale context. Deze context wordt steeds opnieuw onder de loep genomen en zal steeds weer nieuwe vragen oproepen die vervolgens weer onderzocht worden en zullen leiden tot weer andere verbeteracties. Degene die ervaring heeft met het verrichten van actieonderzoek zal steeds vaker – onbewust bekwaam- de geleerde vaardigheden toepassen in het dagelijks werk: reflectief onderzoeksmatig handelen als vanzelfsprekende attitude.
Actieonderzoek in het eigen onderwijs toepassen ? In een vrijblijvend gesprek wisselen we samen uit wat de mogelijkheden zijn.
Neem contact op via 06 54216463